KUREYŞ SURESİNİN AÇIKLAMASIKureyş sûresi konu ve anlam bakımından bir önceki Fîl sûresinin devamı gibidir. Fil sûresinde Kureyşliler'in Ebrehe ordusunun saldırısından nasıl korunduğu anlatılırken bu sûrede Kureyş'e verilen nimetler, güven ve refah dile getirilmektedir. Sûrede Kureyş adına yer verilmiş olması. Hz.Peygamber'in ve ilk müslümanların bu kabileye mensup olmalarının yanı sıra Kabe'nin bakımı, Kabe ve hac işlerinin yönetimi, hacılara su ve yemek dağıtımı gibi hizmetlerin yine bu kabile tarafından yerine getirilmiş olmasıyla bağlantılıdır.
Sûrenin başında Allah'ın Kureyşliler'i yaz ve kış yolculuklarına alıştırdığı ifade edilir. Kelimenindostluk anlamı dikkate alındığında burada hem Kureyş'in kendi İçindeki güven ve kaynaşmaya hem de komşu topluluklarla aralarındaki dostluğa dikkat çekildiği anlaşılır. Tefsirlerde, bu âyetlerde sözü edilen yolculuklarla Kureyşliler'in yaz mevsiminde Suriye bölgesine, kış mevsiminde Yemen taraflarına ticaret amacıyla düzenledikleri seyahatlere işaret ettiği belirtilmektedir. Kureyşliler bu ticari seferler sayesinde bir yandan ekonomik durumlarını düzeltiyor, diğer yandan da çeşitli medeniyet ve kültürleri tanıma imkânı buluyorlardı.
Kureyş sûresinde daha sonra Allah'ın Kureyşliler'i doyurup açlıktan kurtardığı ve korkularından kurtardığı vurgulanarak bu nimetlerden dolayı Allah'a ibadet etmeleri emredilir. Çünkü Allah onları, hem ikamet ettikleri Mekke ve civarında hem de bu bölge dışına yaptıkları yolculuklarda emniyet içerisinde olmalarını sağlamış hem de Fil ordusunu onların başından savmıştır. Aynı şekilde tarıma elverişsiz olan Mekke ve çevresini Hz. İbrahim'in duası ve Kabe'nin kutsallığı sayesinde insanların rağbet ettikleri bir yer haline getirmiştir. Mekke’nin bu özelliği sayesinde o dönemde ticaret gelişmiş ve Kureyş bolluğa kavuşmuştu. Sûrede "bu ev" (Kâbe) ifadesinden sonra Allah'ın verdiği nimetlerin hatırlatılması Kureyş'in sahip olduğu say*gınlığa ve nimetlere Kabe sayesinde ulaştığını ima eder.
0 Yorumlar